Scheiden en gemeenschap van goederen: wat moet je weten?

08 december 2023

Wat houdt gemeenschap van goederen in?

Ben je vóór 1 januari 2018 een huwelijk of geregistreerd partnerschap aangegaan en heb je geen huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden laten maken? Dan ben je automatisch getrouwd in gemeenschap van goederen. Dit houdt in dat alle bezittingen en schulden die je had voorafgaand aan het huwelijk en die je tijdens het huwelijk hebt vergaard, gezamenlijk eigendom zijn. Als jullie gaan scheiden, moeten al deze bezittingen en schulden gelijk worden verdeeld. Deze afspraken leg je vast in het echtscheidingsconvenant.

Let op: op 1 januari 2018 is de Wet beperkte gemeenschap van goederen ingegaan, dit houdt in dat als je na deze datum bent getrouwd, er andere regels gelden. Benieuwd wat er anders is? Lees ons artikel over scheiden en beperkte gemeenschap van goederen.

Bezittingen verdelen bij gemeenschap van goederen

Aangezien in het geval van gemeenschap van goederen alle eigendommen van jullie beiden zijn, hebben jullie na de scheiding beiden recht op de helft. Dit geldt niet alleen voor de tastbare zaken, zoals je huis, auto’s en inboedel, maar ook voor bankrekeningen, spaartegoeden en pensioenen. Maar ook eventuele schulden moet je verdelen. Zorg dus dat je een goed overzicht hebt van de inboedel, het geld op je rekeningen en andere zaken en bepaal de waarde hiervan.

Uitzonderingen

In bepaalde situaties vallen bezittingen en schulden buiten de gemeenschap. Bijvoorbeeld als je een erfenis hebt gekregen en in het testament een uitsluitingsclausule was opgenomen. Dat houdt in dat degene die je de erfenis naliet heeft bepaald dat deze alleen voor jou is en niet voor je partner. Dit geldt ook voor een schenking: er kan bij de schenking zijn bepaald dat het buiten de gemeenschap valt.

Ook kan er sprake zijn van verknochte goederen. Dit zijn bezittingen die zo nauw verbonden zijn met één van de partners, dat deze buiten de gemeenschap vallen. Het gaat hierbij om goederen die vanwege hun hoogstpersoonlijke aard of specifieke bestemming niet als gezamenlijk bezit worden beschouwd. Denk aan bijvoorbeeld smartengeld na een ongeluk.

Wat nu als je het er samen over eens bent dat je niet alles 50/50 verdeelt bij een scheiding? Bijvoorbeeld dat degene die het koophuis overneemt de overwaarde niet of niet geheel uitbetaald aan de ander. Bij een scheiding op gezamenlijk verzoek kun je de afspraken hierover binnen bepaalde grenzen zelf bepalen. Maar bedenk je dan wel dat hier consequenties aan kunnen vastzitten. Als een van jullie meer krijgt dan de ander, kan de Belastingdienst het deel dat iemand ‘meer’ krijgt als een schenking zien. Het kan dan zijn dat er schenkbelasting over moet worden betaald. Benieuwd wanneer er sprake is van schenkbelasting en welke uitzonderingen er gelden? Lees dan ons artikel schenkbelasting bij scheiding: hoe werkt dat?

Hoe werkt scheiden bij een eigen bedrijf?

Als jij of je (ex-)partner een eigen bedrijf hebben en je bent getrouwd in gemeenschap van goederen, kan de verdeling complex worden. Bij gemeenschap van goederen heeft de (ex-)partner in principe ook recht op de helft van de waarde van het bedrijf van de ander. Maar als het uitkopen van de (ex-)partner het voortbestaan van het bedrijf in gevaar brengt, is dat meestal in niemands belang. Hoe je dit het beste aanpakt kun je lezen in het artikel scheiden met eigen bedrijf: alle aandachtspunten.

Scheiding in gang zetten

Wil je scheiden en ben je in gemeenschap van goederen getrouwd? Via Uitelkaar.nl kun je onder persoonlijke en deskundige begeleiding online je scheiding regelen. Als je getrouwd bent met kinderen onder de 18 jaar, kies je voor de module scheidings- en ouderschapsplan. Als je geen kinderen of kinderen boven de 18 jaar hebt, kies je voor de module scheidingsplan.

Ben je benieuwd waar je rekening mee moet houden als je getrouwd bent onder huwelijkse voorwaarden of als je na 1 januari 2018 bent getrouwd? Lees dan ook het artikel scheiden bij huwelijkse voorwaarden en scheiden bij beperkte gemeenschap van goederen.