Ouderschapsplan niet nakomen: mag dat?

Je ex-partner komt de afspraken uit het ouderschapsplan niet na: mag dat?

Het niet nakomen van ouderschapsplan afspraken gebeurt regelmatig. Soms is er een goede reden voor, soms ook niet. Je zal daarom moeten bepalen of je ex-partner een goede reden had.

Gaat het eens een keertje mis? Het kan voorkomen dat je ex-partner je kind een keer niet op tijd van school kan halen. Dat is erg vervelend, maar het is overkomelijk als het niet te vaak gebeurt. Probeer altijd in gesprek te gaan met je ex-partner, om te achterhalen waarom hij of zij de afspraak niet nakomt. Was het iets eenmaligs, omdat er iets gebeurde dat niet goed te voorzien was? Of is er een reden waarom het niet goed lukt de afspraken volledig na te komen? Grote kans dat er een oplossing te verzinnen is.

Je ex-partner blijft afspraken niet nakomen na gesprekken: wat kun je doen?

Als je ex-partner geen goede reden blijkt te hebben om de afspraken niet na te komen en de gesprekken niet lijken te helpen, dan kun je bepaalde stappen ondernemen. Doe dit pas als de afspraken vaker niet nagekomen worden.

Je kunt als eerste stap een mediator inschakelen. De mediator kan jullie helpen om afspraken te maken die wel goed werken en worden nagekomen. Mediation is vrijwillig en wordt vaak ingezet tijdens een scheiding, maar kan na een scheiding ook goed werken. Probeer je ex-partner de voordelen van mediation in te laten zien.

Als mediation niet lukt en je van mening bent dat je ex-partner geen goede reden heeft om de afspraken niet na te komen, dan kun je verdere stappen overwegen. Je kunt dan proberen om je ex-partner via de rechter op andere gedachten te brengen. Bedenk wel dat een gang naar de rechter de relatie tussen ouders vaak verslechterd. Dat is meestal niet in het belang van het kind. De rechter zal kijken naar wat jullie hebben afgesproken in het ouderschapsplan. Je ouderschapsplan moet dan wel rechtsgeldig zijn.

Lees meer over het ouderschapsplan

Een rechtsgeldig ouderschapsplan: wat betekent dat?

Voordat je de afspraken kan afdwingen, moet jullie ouderschapsplan rechtsgeldig zijn. Het ouderschapsplan is een rechtsgeldig document op het moment dat jij en je ex-partner beiden een handtekening zetten onder het ouderschapsplan. Dat geldt ook als jullie later de afspraken hebben gewijzigd , op papier hebben gezet en hebben ondertekend.

Het zetten van jullie handtekening onderaan het ouderschapsplan betekent dat jullie het eens zijn met de afspraken in het ouderschapsplan. Jullie moeten je dus houden aan die afspraken. De handtekening is voldoende; het ouderschapsplan hoeft niet door de rechter bekrachtigd te zijn.

Het is echter wel zo dat de afspraken in het ouderschapsplan niet in strijd zijn met de wet of andere regels van de overheid mogen zijn. Afspraken die in strijd zijn met de wet, hoef je niet na te komen en kun je dus ook niet afdwingen.

Voorbeeld ongeldige afspraak in ouderschapsplan

Duco en Ina maken tijdens de scheiding afspraken over hun dochtertjes Evi en Lara. Ze zijn aangekomen bij de afspraken over de kinderalimentatie. Duco en Ina hebben een berekening laten doen door het LBIO en daar kwam uit dat Duco elke maand € 98,- kinderalimentatie aan Ina moet betalen. Ze spreken samen af dat ze niet afwijken van dit bedrag. Ze willen ook de volgende bepaling opnemen: “als Duco twee keer geen kinderalimentatie betaalt aan Ina, dan vervalt de omgangsregeling en gaan ze in het weekend niet naar Duco.

Zodra Duco en Ina klaar zijn met het maken van alle afspraken leggen zij deze voor aan de advocaat. De advocaat neemt de afspraken door en leest de bepaling over kinderalimentatie. Hij wijst de ouders erop dat deze afspraak niet mag. Duco en Ina mogen niet afspreken dat het recht op omgang vervalt als Duco niet betaalt. Evi en Lara hebben namelijk het recht op omgang met hun vader. Het is niet in het belang van de kinderen om deze afspraak op te nemen. Evi en Lara moeten Duco kunnen blijven zien, ook al betaalt hij de kinderalimentatie niet aan hun moeder. Die twee dingen moeten altijd los van elkaar staan, anders wordt het belang van de kinderen geschaad.

Het kan goed zijn dat je niet weet of jullie afspraken rechtsgeldig zijn. Vraag bij twijfel altijd je casemanager om hulp of vraag aan een andere expert of jullie afspraken juridisch correct zijn.

Wanneer is een ouderschapsplan afdwingbaar?

Naast een rechtsgeldig document moet het ouderschapsplan bindend zijn. De afspraken in het ouderschapsplan zijn bindend als aan vier voorwaarden is voldaan. 

• Jullie moeten het allebei eens zijn geweest met de afspraken toen je ze maakte. Het is bijvoorbeeld niet bindend als je onder bedreiging van je ex-partner de afspraken accepteert.
• Het ouderschapsplan mag geen ontbindende voorwaarden hebben. Het ouderschapsplan mag dus geen afspraak bevatten die zegt “op voorbehoud dat…”
• De afspraken zijn niet in strijd met de wet.
• De afspraken zijn duidelijk en helder. De afspraken mogen hierbij ook niet op meerdere manier op te vatten zijn. Er mag maar één logische betekenis gelden op die afspraak.

Als aan al die voorwaarden is voldaan, kun je je ex-partner om naleving van jullie afspraken vragen. Je doet dit natuurlijk eerst zelf. Als je ex-partner niet meewerkt kun je een mediator vragen ter bemiddeling. 

Lukt dat ook niet? Dan kan een volgende stap zijn om een advocaat in te schakelen. Maar let op: het inschakelen van een advocaat kan de relatie tussen jou en je ex-partner verder verslechteren. Je ex-partner kan zich aangevallen voelen waardoor de communicatie nog moeizamer wordt. 

De advocaat kan kiezen om eerst contact met je ex-partner op te nemen. Deze zal dan kijken of er nog onderhandeld kan worden. De advocaat kan er ook voor kiezen om direct een verzoek in te dienen bij de rechter. Hij of zij verzoekt de rechter om de afspraken af te dwingen bij je ex-partner. De rechter beslist uiteindelijk of je ex-partner inderdaad jullie afspraken moet nakomen en wat het gevolg is van het niet nakomen.

Sancties niet nakomen ouderschapsplan

Het niet naleven van het ouderschapsplan heeft gevolgen. Als de rechter beslist dat je ex-partner de afspraken moet nakomen, kan het zijn dat de rechter een dwangmiddel inzet. Dit kan bijvoorbeeld een boete zijn (dit heet een dwangsom). Je ex-partner krijgt dan telkens een boete als hij of zij de afspraak niet nakomt. 

Het kan zelfs zo ver gaan dat de rechter de hoofdverblijfplaats van jullie kind wijzigt. Dit kan de rechter opleggen als je ex-partner weigert dat jij je kind mag zien, terwijl er geen goede reden voor is. De rechter beslist in dat geval dat jullie kind (tijdelijk) bij jou woont. Maar, dit is een hele ingrijpende gebeurtenis en de rechter zal het niet snel inzetten. 

Het uitgangspunt is dat jullie er als ouders samen uitkomen. De stap naar de rechter is een laatste redmiddel. Hopelijk komen jullie er wel samen uit als jullie samen mediation aangaan en hoeven jullie niet naar de rechter.

Ik wil het ouderschapsplan aanvechten: kan dat?

Het kan zijn dat je de afspraken uit het ouderschapsplan niet nakomt, omdat je deze niet meer kán nakomen. Bijvoorbeeld als je draagkracht minder is geworden en je daardoor minder kinderalimentatie kunnen betalen. Het komt voor dat je het ouderschapsplan om goede redenen wil wijzigen, terwijl je ex-partner dat niet wil. 

Heb je alles geprobeerd om de afspraken uit jullie ouderschapsplan samen te wijzigen, maar zonder succes? Dan kan je nog maar één ding doen. Samen met je advocaat dien je dan een verzoek in bij de rechter. De rechter beslist dan of deze je verzoek afwijst, toewijst, of gedeeltelijk toewijst. 

Als je verzoek is toegewezen, dan gelden de nieuwe afspraken waar jij om hebt verzocht. Die nieuwe afspraken zijn dan rechtsgeldig. Jij en je ex-partner moeten de nieuwe afspraken nakomen. Als je ex-partner het niet eens is met het toegewezen verzoek door de rechter, dan kan je ex-partner dit aanvechten.

Nogmaals: probeer eerst samen tot nieuwe afspraken te komen. Bedenk dat het samen wijzigen van de afspraken altijd beter voor jullie en jullie kind is dan dat jullie lijnrecht tegenover elkaar staan bij de rechter.

Ouderschapsplan voorbeeld Lees meer