Kennisbank - Kinderalimentatie

Algemeen

Binnen uitelkaar.nl hebben partijen de mogelijkheid om de kinderalimentatie uit te rekenen via de KART tool. Soms doen partijen dat, maar regelmatig wordt de alimentatie door partijen zelf berekend. Op zich is dat geen probleem; de wet schrijft immers niet voor hoe kinderalimentatie berekend moet worden en de gebruikte Trema-normen zijn ook geen “dwingend recht”. Een methodiek die voor partijen zelf recht doet aan hun persoonlijke situatie hoeft niet problematisch te zijn. Daarnaast zijn de Trema-normen vaak lastig te doorgronden voor partijen, ondanks dat de systematiek op zich redelijk eenvoudig is.  Daar komt bij dat in de Rechtspraak in toenemende mate een beroep wordt gedaan op partijen zelf om tot een redelijke regeling te komen, waarbij de Trema-normen vaak als een finaal beslechtingsinstrument worden gehanteerd. Evident is dat het creëren van een regeling die het draagvlak van partijen juist stimuleert duurzamer en in het belang van partijen en de kinderen is.

Zorgen

• Partijen komen in de problemen doordat zij zich onvoldoende realiseren dat kinderalimentatie niet uitgesloten mag worden.

 

• Partijen komen na de scheiding financieel in de knel: kosten voor de kinderen zijn hoger dan gedacht, een van de partijen kan de alimentatie niet opbrengen, er ontstaat nieuwe spanning tussen de partijen over de hoogte van de bedragen, etc.

 

• De relatie tussen kind en ouder wordt negatief beïnvloed door het niet betalen van kinderalimentatie terwijl dat wel binnen de financiële mogelijkheden van de ouder lag.

Indicaties

De reviewer is alert op een aantal indicaties dat de gemaakte afspraken over kinderalimentatie niet optimaal zijn of niet optimaal tot stand zijn gekomen. Het is van belang dat de reviewer de partijen in staat stelt om zich bewust te zijn van de bijzondere plaats die de onderhoudsbijdrage voor de kinderen inneemt in het scheidingsplan en daarmee partijen te behoeden voor eventuele misstappen.

Indicatie 1:

Kinderalimentatie uitgesloten. Wettelijk is dit niet toegestaan. Toch denken partijen wel eens dat zij in een regeling hebben voorzien, zonder in te zien dat die in de praktijk niet zal werken, omdat deze impliciet uitsluiting van een onderhoudsbijdrage oplevert of volstrekt onevenredig is aan de draagkracht van partijen. Daarnaast gebeurt het regelmatig dat partijen volstaan met de opmerking dat zij “het niet nodig vinden” of “in onderling overleg” er wel uitkomen. Beide formuleringen zijn echter riskant en dienen vermeden te worden in het scheidingsplan en kunnen ook niet geaccordeerd worden door de reviewer.

Indicatie 2:

Wazige, algemene formuleringen zonder duidelijke onderbouwing of een berekening die niet voldoende inzichtelijk is voor de reviewer.

Indicatie 3:

Een bedrag dat ogenschijnlijk niet in verhouding staat tot hetgeen partijen zelf hebben aangegeven over hun inkomenssituatie.

Vragen

Als er sprake is van een (combinatie van) indicatie(s) kunnen de volgende vragen binnen de review in ieder geval worden gesteld:

 

• Jullie kiezen ervoor om geen kinderalimentatie op te nemen of te benoemen in het scheidingsplan. Kunnen jullie aangeven waarom je daarvoor hebt gekozen?

 

• Zijn jullie ervan op de hoogte dat er altijd een regeling voor de kinderalimentatie moet worden getroffen? Of: Zijn jullie ervan op de hoogte dat kinderalimentatie niet mag worden uitgesloten?

• Ondanks dat jullie ten aanzien van de kinderen een gelijkwaardige zorg en contactregeling hebben afgesproken is er ten aanzien van de onderhoudsbijdrage voor de kinderen een verschil dat niet in verhouding lijkt te staan tot jullie inkomen. Is dit een bewuste keuze; zo ja waarom is hiervoor gekozen, zo niet, hebben jullie op dit punt behoefte aan nadere ondersteuning vanuit RW? Denk hierbij aan de KART waarmee jullie de kinderalimentatie kunnen laten uitrekenen. Of aan het LBIO waar tegen betaling van €50 een berekening van de kinderalimentatie kan worden gedaan.

• Jullie hebben een bedrag aan kinderalimentatie vastgesteld, maar hoe hebben jullie de behoefte van de kinderen vastgesteld, uit welke componenten bestaat deze en hoe is jullie draagkracht berekend? Hebben jullie hierin volledige inzage verschaft naar elkaar over elkaars inkomen?

• Wat is jullie gevoel over de regeling die jullie hebben getroffen? Denken jullie dat deze regeling voorziet in wat jullie voor de toekomst hebben bedacht voor de kinderen?*

* In feite is dit een “gewetensvraag” die aan het slot gesteld kan worden en partijen nog eens goed aan het denken kan zetten. Daarmee wordt een extra waarborg ingebouwd dat partijen zich niet teveel blind staren op louter de huidige situatie.

Als partijen niet of in onvoldoende mate blijken open te staan voor de aangedragen suggesties en dreigt een scheidingsplan op dit belangrijke punt onvoldoende gewaarborgd te worden is het van belang om partijen actief zelf te benaderen.

• Ik krijg het idee dat jullie niet goed kunnen overzien of jullie regeling voldoet en in het belang van de kinderen is. Daarom neem ik graag contact met jullie op om de kwestie te bespreken.  

Best practices

1. Het wijzen op het feit dat er tot 18 jaar een alimentatieplicht is en het dus nodig is om hier afspraken over te maken om het scheidingsconvenant goedgekeurd te krijgen door de rechter.
2. Dat de alimentatieplicht vervolgens overgaat op een onderhoudsbijdrage aan het kind zelf naar rato van inkomen (18-21 en mogelijk tot het 25e levensjaar bij bestaande behoeftigheid van het kind).
3. Het wijzen op de KART methodiek om de hoogte van kinderalimentatie uit te rekenen en dat dit een gebruikersvriendelijke alternatief is, vergeleken met de Trema-normen. Dus ook dat de Trema-normen bestaan en door de Rechtbank gehanteerd worden, wat daarbij de uitgangspunten zijn en dat afwijking in onderling overleg daarvan mogelijk is.
4. De reviewer verwijst naar de volgende componenten als partijen zelf de behoefte berekenen:

• Kosten van het kind (=het totaal per maand aan het kind bestede bedrag)
• Eigen aandeel ouders in de kosten van het kind minus kinderbijslag en kindgebonden budget
• Behoefte aan de kinderalimentatie (=dat deel van de kosten van een kind dat niet door de kinderbijslag, kindgebonden budget en de financiële bijdrage van de verzorgende ouder kan of behoeft te worden bestreden.)

5. De reviewer verwijst naar het kernschema van de tremanormen als partijen zelf de de draagkracht willen berekenen:

in:inkomsten

netto besteedbaar inkomen volgens netto of bruto methode      €…

 

af: lasten

bijstandsnorm        € …

andere relevante lasten     € …

draagkrachtloos inkomen(=bijstandnorm + andere relevante lasten) €…

draagkrachtruimte (inkomen – draagkrachtloos inkomen)    €…

 

De draagkracht is een bepaald percentage van de draagkrachtruimte. 

Verwijs partijen naar alimentatiewijzer.nl of tremanormen.nl om te bezien welk percentage voor hun situatie passend is.

Facultatief kan worden aangeboden om een berekening te maken volgens de Trema-normen bij het LBIO. De kosten voor een berekening zijn op dit moment €50 en komen voor rekening van de partijen.

Vergewisplicht

Als reviewer vergewis je je in ieder geval van:

1. Hebben partijen begrepen hoe kinderalimentatie tot stand komt en wat de gevolgen zijn?
2. Zijn partijen zich bewust van de behoefte van de kinderen?
3. Is het partijen duidelijk wat de gevolgen van de afspraken zijn? Niet alleen voor henzelf, maar ook voor kinderen?

Partijen mogen natuurlijk zelf een alternatieve regeling voorstellen, wat in de praktijk regelmatig gebeurt. Een optie daarbij is om een proefperiode af te spreken als partijen voor een onorthodoxe benadering kiezen ten aanzien van de alimentatie. Bijvoorbeeld een periode van 6 maanden, om vervolgens te kijken en bij te sturen als het in de praktijk toch niet werkt. Daarmee voorkom je dat partijen bij een gewenste wijziging op lopen tegen de wettelijke criteria, namelijk dat gebleken moet zijn van veranderende feiten of omstandigheden of dat een bepaling niet voldoet aan de wettelijke maatstaven.