Kennisbank - Pensioenen

Algemeen

De hoofdregel krachtens de Wet Verevening Pensioenrechten is dat partijen, tenzij anders overeengekomen, in geval van een scheiding allebei recht hebben op de helft van het ouderdomspensioen dat tijdens het huwelijk, of het geregistreerd partnerschap is opgebouwd. Het maakt daarbij niet uit of partijen getrouwd zijn in gemeenschap van goederen, of op huwelijkse voorwaarden.

Het bijzonder nabestaandenpensioen is het opgebouwde bedrag dat een (ex-)partner ontvangt als de ander overlijdt. Bij de scheiding wordt de verdere opbouw van het nabestaandenpensioen stopgezet en bij een scheiding van tafel en bed wordt de opbouw van het nabestaandenpensioen stopgezet wanneer die scheiding van tafel en bed is gevolgd door ontbinding van het huwelijk.

Voor de reviewer is van belang dat onderzocht wordt of er pensioen is opgebouwd in de zin van de Wet VP en dat partijen worden geïnformeerd over de mogelijke vereveningsopties van de Wet VP. De reviewer dient partijen er uitdrukkelijk op te wijzen dat dat formulier binnen twee jaar na de scheiding aan de pensioenuitvoerder moet worden toegezonden.

De reviewer is verplicht partijen erop te wijzen dat zij zelf binnen 2 jaar na inschrijving BRP echtscheidingsbeschikking de formulieren naar de pensioenuitvoerder dienen te verzenden, tenzij expliciet ook blijkt uit de tekst van het convenant dat partijen zich daarvan reeds bewust zijn. Een verwijzing naar een externe bron hierover is te vrijblijvend en kan conflicteren met de zorgplicht van de advocaat.

Zorgen

• Net zoals bij het onderwerp partneralimentatie, geldt weer dat van belang is dat voor partijen duidelijk moet zijn wat de systematiek is en dat de beslissingen die zij hebben genomen door henzelf gedragen worden.

 

• Het niet afkaarten van de pensioen op een verantwoordelijke wijze kan verstrekkende gevolgen hebben. Voorbeelden van gevolgen die voorkomen moeten worden:

 

• Partijen hebben op basis van emoties (onafhankelijkheidsdrift, schuldgevoelens of onverschilligheid) en niet op basis van feiten of objectiveerbare gegevens een beslissing genomen en in het scheidingsplan opgenomen. Wanneer dit niet duurzaam blijkt in de praktijk, kan een partij in de financiële problemen terechtkomen.
• Partijen hebben niet op basis van de juiste gegevens of een niet te volgen berekening een beslissing genomen. Juist omdat bij een convenant die mogelijkheid nadien juridisch lastig hard te maken is, kan niet volstaan worden met een berekening die de reviewer zelf of partijen zelf in feite niet kunnen volgen.

Indicaties

Indicatie 1:

In het scheidingsplan is alleen opgenomen dat pensioenverevening niet nodig is en dat partijen hier in de toekomst niet op kunnen terugkomen. Zonder verdere argumenten waarom hiervoor gekozen is.

Indicatie 2:

Er wordt wel een bedrag genoemd, maar geen berekening.

Indicatie 3:

Er wordt wel een berekening gegeven, maar niet op basis van de juiste gegevens.

Indicatie 4:

De berekening is niet goed te volgen.

Vragen

Op het moment dat dit zich voordoet is de reviewer erbij gebaat partijen te erkennen in hun autonomie, maar het is tegelijkertijd goed om een aantal informatieve en feitelijke vragen te stellen en hen te informeren door o.a. te wijzen op de wettelijke regels.

• Jullie hebben de pensioenverevening uitgesloten. Kunnen jullie uitleggen in je eigen woorden waarom jullie samen, maar ook voor jezelf deze keus hebt gemaakt?

 

• De bedragen die jullie hebben benoemd zijn door jullie besproken, kunnen jullie ook uitleggen hoe je de behoefte en de draagkracht hebt berekend?

 

• De uitkomst van jullie pensioenverevening paragraaf lijkt wat summier. Mogelijk maken jullie een situatie mee waarbij een inkomenswijziging komt kijken. Hoe verwachten jullie om te gaan met zo een situatie?

 

Als partijen duidelijk niet begrijpen hoe de verevening werkt, maakt de reviewer partijen bewust van de impact van een keuze hierin. Dat kan het best aan de hand van de voorgestelde vragen.

Best practices

1. Als partijen er op dit punt toch niet uitkomen en twijfels hebben over welke vereveningsoptie voor hen het beste is, kan het zinvol zijn om partijen door te verwijzen naar een financieel adviseur.

 

2. Dit vertraagt de review, maar leidt er wel toe dat partijen op dit belangrijke punt in ieder geval een weloverwogen beslissing kunnen maken. Ook hier gaat het erom dat de reviewer met nadruk wijst op de mogelijkheden die er zijn. Uiteindelijk is het aan partijen zelf om daar al dan niet gebruik van te maken.
3. Staan partijen op hun afspraak en willen ze deze niet veranderen ondanks advies van de reviewer? Laat partijen dan uitdrukkelijk vermelden in het plan dat ze volledig zijn geïnformeerd door de reviewer, de reden waarom zij toch hun afspraak willen handhaven, dat zij begrijpen waar ze afstand van doen en desondanks voor de huidige afspraak hebben gekozen en hier allebei achter staan.

Vergewisplicht

De reviewer vergewist zich in ieder geval van:

1. Weten partijen van pensioenverevening?
2. Zijn de rechten en plichten voor beide partijen duidelijk?
3. Begrijpen partijen de consequenties en gevolgen van hun afspraken?