Wat gebeurt er met de studieschuld bij een scheiding?

Juridisch: van wie is de schuld?

Een studieschuld valt juridisch in de gemeenschap van goederen. Echter staat bij DUO de schuld altijd op naam van degene die heeft gestudeerd. DUO zal de schuld alleen terugvorderen van degene op wiens naam de schuld staat.

Afspraken maken: kan één van jullie de schuld op zich nemen?

Ja, dat kan. Als jullie samen willen afspreken dat degene op wiens naam de studieschuld staat deze ook volledig op zich neemt, kan dat. Wel moet dit een bewuste keuze zijn. Juridisch gezien hoor je de schuld samen, ieder voor de helft, af te lossen.

Als je afspreekt dat iemand de schuld volledig op zich neemt, is het wel belangrijk om te kijken naar de fiscale gevolgen. 

Fiscaal: let op de gevolgen van ongelijke verdeling

De Belastingdienst kijkt of iemand voordeel heeft van de afspraken die jullie maken. Een voorbeeld:

• Jullie zijn in gemeenschap van goederen getrouwd.
  

• Eén van jullie heeft een studieschuld van €20.000.
  

• Jullie hebben €40.000 spaargeld.

• Jullie spreken af: de partner met de schuld houdt de schuld én ontvangt €20.000 aan spaargeld. De andere partner krijgt de andere €20.000.

Op het oog lijkt dit eerlijk, maar voor de Belastingdienst is dit geen gelijke verdeling. De partner zonder studieschuld krijgt €20.000 ‘netto’, terwijl de ander €0 overhoudt (want spaargeld – studieschuld = €0). Het verschil van €10.000 kan worden aangemerkt als een schenking van de ene partner aan de andere. Ondanks dat DUO de schuld nooit bij de ander zal gaan verhalen. 

Als dat bedrag boven de jaarlijkse schenkingsvrijstelling uitkomt, moet daar schenkbelasting over betaald worden.

Hoe voorkom je fiscale verrassingen?

Als jullie willen dat één van jullie de studieschuld volledig op zich neemt, is het belangrijk dat dat in evenwicht is met de rest van de verdeling. Je kunt bijvoorbeeld:

• de andere partner iets meer laten krijgen van het spaargeld of andere bezittingen;
  

• de waarde van de schuld expliciet meenemen in de berekening van de totale boedelverdeling;
  

• samen onderbouwen dat de afspraken gelijkwaardig zijn.
  

Laat je hierover bij twijfel adviseren door een scheidingsadviseur of fiscalist.

Samenvattend

• DUO zal alleen de partner met de schuld aanspreken.
  

• Bij gemeenschap van goederen hoort de schuld wel in de verdeling.
  

• Als jullie afspraken maken waarbij één van jullie de schuld volledig op zich neemt, kan dat fiscaal gezien als schenking worden gezien.
  

• Zorg voor een evenwichtige verdeling en leg die goed vast in het echtscheidingsconvenant.
  

Zo voorkom je dat er achteraf discussie ontstaat met de Belastingdienst — en zorg je voor een heldere en eerlijke regeling van de studieschuld bij de scheiding.

Scheiden met schulden: een stappenplan Lees meer