Getrouwd in het buitenland, scheiden in Nederland: hoe werkt dit?

19 april 2024

Wanneer kun je in Nederland scheiden?

Om in Nederland te kunnen scheiden, moet de Nederlandse rechtbank bevoegd zijn om de scheiding uit te spreken. Je kan je buitenlandse huwelijk ontbinden als voor jullie één van de volgende situaties geldt:

  • Jullie wonen in het buitenland, maar hebben beiden de Nederlandse nationaliteit
  • Jullie wonen beiden in Nederland

Als jullie niet allebei in Nederland wonen én niet allebei de Nederlandse nationaliteit hebben, ligt het eraan welke scheidingsprocedure je volgt. Als je een gezamenlijk verzoek doet kan je in dit geval sowieso in Nederland scheiden. Als je een eenzijdig verzoek doet, moet een van de volgende situaties gelden:

  • Ben jij degene die in Nederland woont en heb je de Nederlandse nationaliteit? Dan kun je de scheiding eenzijdig aanvragen als je langer dan 6 maanden in Nederland woont.
  • Woon je in Nederland maar heb je niet de Nederlandse nationaliteit? Dan moet je langer dan 12 maanden in Nederland wonen.

Voorbeeld 1:
Pieter, een Nederlander, ontmoet tijdens een citytrip naar Denemarken Ida, die daar geboren en getogen is. Ze worden verliefd en na een tijd een relatie op afstand te hebben gehad, komt Ida bij Pieter in Nederland wonen. Ze trouwen wel in Denemarken. Na tien jaar huwelijk besluiten Ida en Pieter om te gaan scheiden. Nog voor de scheiding is geregeld, keert Ida terug naar Denemarken. Kunnen Ida en Pieter het huwelijk in Nederland ontbinden?

Antwoord: Ja, dat kan. Zowel gezamenlijk, als eenzijdig, omdat Pieter langer dan 6 maanden in Nederland woont.

Voorbeeld 2:
Lars en Fleur hebben beiden de Nederlandse nationaliteit. Ze hebben een tijdje in Rome gewoond en zijn daar, onder de Italiaanse zon, getrouwd. Inmiddels wonen ze alweer een tijd in Nederland. Helaas hebben ze besloten om te gaan scheiden. Is het voor Lars en Fleur mogelijk om de scheiding in Nederland te regelen, ook al zijn zij getrouwd in Italië?

Antwoord: Ja, dat kan. Zowel gezamenlijk, als eenzijdig, omdat Lars en Fleur beiden de Nederlandse nationaliteit hebben en in Nederland wonen.

Voorbeeld 3:
Karin heeft de Nederlandse nationaliteit en heeft tijdens een studie in Frankrijk de Duitse Karl ontmoet. Karin gaat bij Karl wonen in Duitsland. Karin en Karl trouwen in Duitsland. Na een aantal jaar gaan zij uit elkaar en vertrekt Karin weer naar Nederland. Inmiddels is het 3 maanden later en is Karin weer in Nederland is gesetteld. Ze wil de scheiding regelen. Karl wil niet meewerken. Is het mogelijk om dit in Nederland te doen?

Antwoord: Nee, dit is niet mogelijk. Als je een partner hebt die in het buitenland woont, moet je voor een eenzijdige scheiding zelf minimaal 6 maanden in Nederland wonen om hier te kunnen scheiden. Ook als je de Nederlandse nationaliteit hebt. Als Karl en Karin een gezamenlijke scheiding via de Nederlandse rechter hadden gewild, had dit wel gekund.

Scheiden met een verblijfsvergunning

Het is ook mogelijk om in Nederland te scheiden als je in Nederland woont met een verblijfsvergunning en in het buitenland getrouwd bent. Het is van belang dat je eerst controleert of de scheiding invloed heeft op je verblijfsstatus. Neem hiervoor contact op met de Immigratie- en Naturalisatiedienst.

De Nederlandse rechtbank is bevoegd: hoe nu verder?

Huwelijksakte

Als de Nederlandse rechtbank bevoegd is, kun je starten met het regelen van je echtscheiding. Op het moment dat de scheiding wordt ingediend bij de rechtbank, moet je ook een recent afschrift van de huwelijksakte aanleveren. Als je de buitenlandse huwelijksakte hebt laten omzetten naar een Nederlandse akte via de centrale instantie hiervoor in Den Haag, kun je een afschrift aanvragen bij de gemeente Den Haag. Je kunt ook je huwelijk geregistreerd hebben in je eigen gemeente. Dan is de akte niet omgezet naar een Nederlandse akte. In dat geval moet je een afschrift aanvragen in het land waar het huwelijk is voltrokken. Als dit niet lukt, kun je met de advocaat overleggen of een originele huwelijksakte volstaat.

Welk recht is van toepassing op de scheiding?

Dat een Nederlandse rechter de scheiding uitspreekt, betekent niet dat de gehele scheiding altijd onder het Nederlands recht afgehandeld wordt. Het hangt namelijk van de situatie af welk recht van toepassing is en hoe je moet omgaan met bijvoorbeeld de verdeling van jullie bezittingen.

  • Bij de alimentatie gelden de regels van het land, waar degene die de alimentatie ontvangt woont.
  • Bij beslissingen over de kinderen gelden de regels van het land waar de kinderen wonen.
  • Wat betreft de verdeling van de bezittingen en het vermogen zijn de regels wat ingewikkelder. In de meeste gevallen is dan het buitenlandse recht van toepassing.

De buitenlandse echtscheiding officieel maken

Een scheiding is definitief als de scheiding is ingeschreven bij de gemeente. Als je in het buitenland getrouwd bent, is het wel noodzakelijk om de scheiding ook in het land waar je getrouwd bent door te geven. Anders blijf je in dat land nog steeds getrouwd. Hoe je dit regelt, verschilt per land. Voor EU-landen kan je bij de rechtbank in Nederland een certificaat echtscheiding aanvragen. Hiermee kan je naar de burgerlijke stand van de gemeente in het EU-land waar je de scheiding wilt regelen. Na een akkoord zal de scheiding worden ingeschreven in het register. De scheiding is op dat moment ook erkend in de EU-lidstaat.

Wil je je scheiding doorgeven in een land buiten de Europese Unie? In dat geval heb je vaak een apostille nodig. Een apostille is een sticker of stempel op een document waarmee wordt aangegeven dat het document gelegaliseerd is. De apostille kan je aanvragen bij de rechtbank. Na het regelen van een apostille kan je het document gebruiken in alle landen die meedoen aan het Apostilleverdrag.

Scheiden via Uitelkaar.nl

Bij Uitelkaar.nl kun je online je scheidingsplan en/of ouderschapsplan opstellen. Je krijgt onbeperkte begeleiding van je persoonlijke casemanager. Daarnaast wordt er een advocaat gekoppeld aan jouw dossier, zodat er altijd rechtsgeldige afspraken worden gemaakt. Als je wilt weten of wij jouw internationale scheiding kunnen regelen is het goed om eerst contact met ons op te nemen.